Bjargar „fíber"- hjálmurínn lífí hans (1962)

Í morgun um klukkan 9 varð alvarlegt bifreiðaslys á Suðurlandsbraut móts við skrifstofubyggíngu   H. Ben. & Co., en þar varð hörkuárekstur milil bifreiðar og vespu-bifhjóls, og er talið næsta líklegt að bifhjólamaðurinn hefði látið Iífið á stundinni ef hann hefði ekki yeríð með hjálm á höfði. 
Eftir því sem lögreglan tjáði Vísi í morgun ar þetta þannig að, að maður að nafni Kristinn Helgason til  heimilis að Básenda 14 var á leið vestur Suðurlandsbraut á vespu-bifhjóli. Þegar hann var um
það bil að komast að mörkum Suðurlandsbrautar og Laugavegar, eða móts við hús nr. 4 við fyrrnefnda götu er Willys-Station bíll ekið þar þvert út á götuna og beint í veg fyrir manninn á bifhjólinu. Skipti það engum togum að bifhjólið lenti á vélarhúsi bílsins með þeim afleiðingum að sá sem á hjólinu var kastaðist í loft upp, yfir vélarhúsið án þess að koma við það og mun hafa flogið í loftinu um 10 metra unz hann skall niður á götuna. Sjúkrabíll og lögregla komu strax á vettvang og var Kristinn fluttur fyrst á slysavarðstofuna og að því búnu í Landakotsspítala, þar eð grunur leikur á að um höfuðkúpubrot kunni að vera að ræða. Var höggið svo mikið að stór dæld kom í hjálminn sem bifhjólsmaðurinn hafði á höfðinu og telur lögreglan nær óhugsandi, að Kristinn væri í tölu lifanda  manna nú ef hann hefði ekki haft hjálminn á höfðinu. Ekki varð þess vart við athugun á slysavarðstofunni að Kristinn væri brotinn, nema — og eins og að framan segir -  að grunur leikur á höfuðkúpubroti vegna einkenna sem komu fram á blæðingu. Var hann því strax fluttur í Landa  kotsspítala þar sem nánari rannsökn fer fram á meiðslum hans. Ökumaður bifreiðarinnar sem ók
í veg fyrir Kristin, kvaðst hafa séð til ferða hans áður en hann fór út á götuna. Telur hann að Kristinn hafi þá verið í það mikilli fjarlægð að sér hafi verið óhætt að fara út á götuna áður en hann bæri að, Kristinn hljóti því að hafa verið á mikilli ferð. Vespa Kristins er mikið skemmd eftir áreksturinn, en bíllinn lítið sem ekki.

Vísir 20.06.1962

Elding 1961

Á miðvikudagskvöldið fórum við að Lindargötu 50, þar sem Æskulýðsráð Reykjavíkurbæjar er til húsa, og sáum fljótlega, að við höfðum ekki farið húsavillt.  Fyrir utan var urmull af „skellinöðrum" og þegar inn var komið sáum við leðurjakka á fatasnögunum. 

Erindið var sem sé að mæta á fundi hjá Vélhjólaklúbbnum Elding, en hann hefur nýlega flutt bækistöðvar sínar frá Golfskálanum niður að Lindargötu og hefur nú fengið nýtt æfingasvæði í Rauðhólum.
Þessi vélhjólaklúbbur,sem er flestum kunnur síðan félagar úr honum sýndu listir sínar á sumardaginn fyrsta, er nýr af nálinni, stofnaður 17. nóvember í vetur og eru félagar hans nú um 50—60 talsins. Drengir eru á aldrinum 13—15 ára, en lögaldur til keyrslu vélhjóla er 14 ára. Er klúbburinn á vegum Æskulýðsráðs og Lögreglunnar og nýtur góðrar leiðsagnar Jóns Pálssonar, sem er löngu landsþekktur fyrir starf sitt í þágu tómstunda unglinga, og Sigurðar Ágústssonar, sern einna mest hefur beitt sér fyrir bættri umferðarmenningu, en annars stjórna drengirnir klúbbnum sjálfir, hafa, eígin stjórn og formann. Á miðvikudagskvöldum koma félagarnir saman og ræða ýmislegt í sambandi við starfsemina. Þegar við litum inn á fundinn sáum við að þeir undu sér vel við spil, bob, „darts" eða píluspil og auk þess glumdi músik í plötuspilara frá einu horninu. Þarna var líka mikið af ýmsum myndablöðum og bókum um vélhjól, og var mikið blaðað í þeim. Auðvitað var ekkert um annað talað en vélhjól og hávaði hæfilega mikill eins og við er að búast, þegar strákar á þessum aldri mæta saman í einum hóp og ræða áhugamál sín.

ÁHUGI Á HJÁLMUM.

Sigurður Ágústsson vár að segja strákunum frá slysi, sem varð nokkrum kvöldum áður, — og minnti þá á hvað hjálmar hefðu mikið að segja. — Hann sagði okkur, að það mál væri í miklum ólestri.
Aðeins tveir úr klúbbnum eiga hjálma, en þeir hjálmar, sem eru á boðstólum eru oft á tíðum svo litlir, að strákarnir gea ekki notað þá. Hefur klúbburinn mikinn áhuga á að fá eitthvert tryggingarfélagið í lið með sér og útvega því góðar tegundir af hjálmum á góðu verði. Tryggingarfélögin hafa líka sýnt starfsemi þessari mikinn áhuga og sjá hvers virði hún er, svo og umboðin Fálkinn og Vesturröst, sem veita fyrirtaks þjónustu, að því er Jón Pálsson tjáði okkur.  Hefur Ingi R. Þorsteinsson sýnt klúbbnum mikinn skilning, enda hefur hann flutt inn margvísleg efni í sambandi við tómstunda vinnu unglinga.
Við spurðum Jón Pálsson hvað væri mesta áhugarnál klúbbsins fyrir utan hjálmana.

LÆKKA ALDURSTAKMARIÐ.

— Við viljum lækka lög aldurinn úr 14 ár a niður í 13 ára sagði Jón. — Á þessum aldri hafa strákar
mestan áhuga á vélhiólum og þetta er geysimikið atvinnuspursmál, því að auðvelt er  fyrir þá að fá
sendisveinsstörf, ef þeir eiga eða kunna á vélhjól. Núverandi skilyrði fyrir að aka skellinöðrum eru
fyrir neðan allar hellur. Þeim er sagt að æfa sig í þrjár vikur, en ekki hver eigi að kenna þeim eða
hvar þeir eigi að fá leiðbeiningar. Úr þessu bætir klúbburinn mikið því að þar fá þeir ýmsar leiðbeiningar og fræðslu. — Svo er einnig unnið að því að þeir fái aðgang að vinnustofu, sagði Jón, þar sem þeir geta fengið gert við hjólin og leiðbeiningar um vélar undir hand leiðslu tæknilega sérfróðra manna. Að vísu fá þeir að kynnast þessu að nokkru, í kvikmyndum, sem sýndar eru í klúbbnum, en það er ekki nóg. — Hvað um sumarstarf semina?  Hún verður með svipuðu sniði og í vetur, en skipulagðar verða hópferðir, þótt það sé ekki ákveðið enn. Þetta verða sennilega stuttar ferðir, t.d. upp að Kolviðarhóli þar sem hægt er að nota vellina þar.
— Og ertu ekki ánægð ur með starfsemina?

BÆTIR UMFERÐA MENNINGU.

— Jú, það er enginn vafi á því að hún hefur rniklu hlutverki að gegna, ekki sízt í þá átt, að bæta
umferðamenninguna. Það er um að gera að fá þá nýja og kenna þeim frá byrjun. Þá eru þeir ekki
eins „villtir" og hafa ekki vanizt eigin akstursaðferðum. Við rákum okkur fljótlega á það í byrjun að
margir höfðu þeir ekki minnstu hugmynd um einföldustu hluti. Við leyfum þeim að „rasa" út á
æfingasvæðunurn, þá fá þeir nóg eftir nokkurn tíma. Það sjá allir að það er betra að láta þá ólmast um á þar meðan þeir eru að venjast, en að þeytast um göturnar. Svo venjast þeir á að taka tillit til annarra í umferðinni og hefur það sín áhrif þegar þeir læra á bíla. — Þeta stuðlar því áreiðanlega að bættri umferðarmenningu.

ÞUNG PRÓF.
Jón sýndi okkur svo próf, sem strákarnir taka í umferðarreglum. Þetta er mjög yfirgripsmikið próf og býsna þungt. Sagði Sigurður Agústsson líka að ýmsir mundu falla á því, sem væru að taka bílpróf, en  strákarnir gera prófinu góð skil og fá oftast yfir 9. Annars eru próf í klúbbnum í 3 stigum.
Það fyrsta er umferðarreglurnar og hafa um 20 —30 lokið því. Annað stigið er hæfnispróf og ýmsar
þrautir og það þriðja snýst um mótorfræði. Hafa engir tekið próf í 2. og 3. stigi enn sem komið er.
Formaður klúbbsins tilkynnti nú að fundurinn væri að hefjast og notuðum við tækifærið og röbb

uðum við hann. Hann heitir Símon Kjærnested, og er nemandi í 3. bekk Gagnfræðaskóla Austurbæjar. Hann vildi helzt sem minnst segja um formennskuna, en sagði að strákarnir væru iðnir við kolann og að allt gengi vel. Hann fékk áhuga á „nöðrum" fyrir nokkrum árum og var ekki lengi að verða sér út um eina. Hann sagði okkur að strákunum þætti gaman að keyra niður í bæ á eftir fundum.

ÞROSKAZT.

— Og finnsit ykkur ekki gaman að framleiða hávaða? — Jú, en ekki eins mikið og þegar við  byrjuðum fyrst, enda höfum við þroskazt víst heilmikið. — Annars er ekki ljóst hvaða hávaði er löglegur og það þyrfti eiginlega að fá hávaðamæli. Þá væri gaman að sjá lögguna standa á götuhornum og mæla hávaðann. — Og brjótið þið nokkuð umferðareglur? — Nei, en ég man eftir
því, þegar við vorum einu sinni að keyra ofan frá Golfskála og niður brekkuna hjá Þóroddsstöðum.
Einn keyrði öfugu megin og var víst að flýta sér heim og vildi stytta sér leið. — Jón skaut því inn í
að strákarnir væru hættir öllu svona löguðu, enda hefðu þeir þroskazt heilmikið síðan klúbburinn
hóf starfsemina. Og þá var komið að fundinum. Jón sagði okkur að á þeim hefði orðið mikil breyting. Fyrst voru strákarnir algerlega agalausir og var hávaðinn á fundunum svo ógurlegur, að ekki heyrðist mannsins mál. Í fyrstu formannskosningunni voru 32 mættir, en þegar telja átti atkvæðin kom í ljós, að þau voru 40 ! Sagði Jón þeim þá, að nú væri sá vandi risinn, að 8 fleiri atkvæði hefðu verið greidd en fundarmenn voru margir og yrði því að kjósa aftur. Strákarnir skildu ekkert í þessu og ætluðu að mögla, en féllust þó á tillöguna að lokum. — Svona nokkuð hefur ekki endurtekið sig, sagði Jón og stuðlar klúbburinn auk annars án efa mikið að félagsþroska.

* PASS!

Þegar formaðurinn hafði sett fundinn, ritari lesið fundargerð síðasta fundar og nýr félagi verið
hylltur með lófataki hófust umræðurnar. Hjálmarnir voru mikið á dagskrá og hvatti Sigurður
Ágústsson þá, sem efni hefðu á, að kaupa sér þá, en samt skyldu þeir allt af gæta sín vel á hjólunum og treysta þeim ekki í hvað sem er. Komu ýmsar gamansamar athugasemdir í hjálmumræðunum
og sagði einn fundarmanna að hann mælti með hjálmunum, ef þeir kostuðu ekki neitt. Annar sagði að hausinn væri helmingur af öllu hinu og að það borgaði sig því að verja hann vel og aðspurður kvaðst ritarinn vera búinn að fá leið á hjálmunum og segði pass, enda hefði hann aldrei dottið af skellinöðru. Þá benti einn á, að hjálmarnir væru auk annars mjög skemmtilegir og þægilegir.
Ýmislegt annað bar á góma, eins og legghlífar, sem einn sagði, að góðar væru til varnar því að
brennast ekki á púströrinu. En áróðursmaður NSU vélhjólategundar sagði að slíkt kæmi aldrei fyrir
á þeim.

KLAPPA, EF MED ÞARF.

Þá var mikið rætt um hvort skildi heldur selja kók eða sinalco á fundunum. Varaði einn ræðumanna við því, því að svo gæti farið, að allir fengju ekki nægju sína af gosi, þar sem gjaldkerinn hefði upp
lýst, að sjóðurinn væri þurausinn! En allir voru þeir vissir um að þetta mundi blessast einhvernveginn og samþykktu einróma að kaupa tvo kókkassa fyrir næsta fund. — Skyldi ágóði renna í verkfærasjóð, þótt einn vildi að neningunum yrði varið í poll, sem hægt væri að ,,sulla" í á hjólunum. Þá benti einn ræðumaður á það þýðingarmikla atriði að ekkert vit væri í að klappa fyrir öllu, sem sagt væri á fundunum. — Það nær ekki nokkurri átt, sagði ræðumaður. þið megið klappa þegar ykkur finnst eitthvað afburðasnjallt, en annars skuluð þið láta það algerlega eiga sig.
Þetta hefur þeim þótt snjallt, sagði Jói okkur, því að þeir klöppuðu allir. Fundinum var nú slitið og bjó nú öll hersingin sig til brottferðar. Leiðin lá niður í bær og bað Jón þá að hafa ekki hátt, þar eð
það væri orðið framorðið.
Sáum við seinast á eftir þeim, þar sem þeir brunuðu niður lindargötu.

Alþýðublaðið

 7 mai  1961

https://timarit.is/

Galvaskir liðsmenn bifhjóladeildarinnar tilbúnir. (1965)

Frá æfingu vélhjóladeildar

Lögregluþjónar þurfa að vera tillitssamir, gætnir en ákveðnir 

Á KRINGLUMÝRARBRAUT rétt sunnan Miklubrautar hafa undanfarna morgna farið fram æfingar lögreglumanna á vélhjólum. Alls taka þátt í æfingunum 14 lögregluþjónar, og stjórnar  Sigurður Ágústsson, varðstjóri í um ferðardeild lögreglunnar æfingunum.

Er fréttamaður og ljósmyndari blaðsins komu á Kringlumýrarbraut í gærmorgun á níunda tímanum,
voru þar 7 lögregluþjónar að æfingum í glampandi sólskini á nýmalbikuðum veginum. Þar var komið fyrir gulum blikkdunkum og óku lögregluþjónarnir á milli þeirra eftir braut, sem myndaði 8. Ýmsir kynnu að halda, að þetta væri lítill vandi, en svo er hins vegar ekki. Allur hópurinn varð að gæta þess, að ekki yrði árekstur, þar sem þeir mættust í miðri brautinni, og sagði Sigurður Ágústsson okkur, að með þessu fengju lögregluþjónarnir ágæta æfingu í að taka' krappa beygju, bíða þess að brautin
fyrir framan þá yrði auð og halda síðan áfram á fullri ferð, á réttu augnabliki, alveg eins og þeir væru t.d. að koma að gatnamótum, þar sem gult ljós logaði og grænt væri að koma. Þetta veitti þeim einnig ágæta þjálfun í að sýna öðrum í umferðinni tillitssemi, vera gætnir, en þó ákveðnir.
    Að þessari æfingu lokinni var gulu dunkunum raðað eftir endilangri götunni með um það bil 10 metra millibili. Óku lögregluþjónarnir í fyrstu í einni röð hægt eftir götunni og á milli gulu merkjanna, svipað og þeir væru í svigi á skíðum. Beygjurnar voru mjög krappar og aðalvandinn sá, að halda jafnvæginu. Síðan var hraðinn aukinn að mun og- þá var auðvitað miklu erfiðara að komast hjá því að velta merkjunum um.
   Sigurður sagði okkur, að einn liður í æfingunum væri það, að vélhjólunum væri ekið í fylkingu með jöfnum hraða, og skipt væri um einfalda, tvöfalda eða þrefalda röð öðru hverju, og gengjuskiptingarnar ágætléga fyrir sig. Þá hefðu lögreglumenn einnig farið út fyrir bæinn og allt að því farið í fjallgöngu á vélhjólunum. Hefðu þeir haft af því mikið gagn.
  Sigurður Ágústsson sagði okkur, að umferðardeildin hefði tekið til starfa sem sérstök deild innan lögreglunnar vorið 1960. Síðan hefðu 7 til 8 vélhjól verið í notkun. Ekki hefði verið unnið á kvöldvöktum á vélhjólunum, en full ástæða væri þó til þess. Það hefði háð starfi umferðarlögreglunnar mikið, að ekki hefði verið auðvelt að fá menn til að starfa í lögreglunni. Með batnandi launum væri þó horfur á, að úr þessu mundi rætast á næstunni.
  Þegar við spurðum Sigurð að því, hversu gamla menn væri heppilegast að fá á vélhjólin, svaraði hann því til, að ekki væri unnt að dæma um það eftir aldri eingöngu. Að öðru jöfnu væri þó heppilegast, að ungir menn réðust til starfa hjá lögreglunni. Væri þá æskilegast, að fyrstu eitt til tvö árin væru þeir í götulögreglunni. Að þeirri reynslu fenginni yrðu þeir í vélhjóladeildinni um tveggja  til þriggja ára skeið. Lögregluþjónn á vélhjóli yrði á eigin spýtur að ráða fram úr margvíslegum  vandamálum í starfi sínu á hverjum degi. Þetta væri svo góður skóli fyrir unga lögregluþjóna, að þeir
yrðu að honura loknum fullkomlega færir til að gegna hvers konar öðrum störfum í þágu lögreglunnar.

Frá æfingu vélhjóladeildar

   Þýðingarmest af öllu væri þó það, að þeir sem gengju í vélhjóladeild væru menn, sem hefðu áhuga á sínu starfi, afköst þeirra yrðu alltaf mest. Þessum mönnum yrði að veita góða þjálfun,  þeir duglegir og ákveðnir, gætnir og hafa gott vald á tæki sínu. Afköst hvers einstaks manns og dugnaður skipti miklu máli fyrir embættið, ekki sízt vegna þess að vélhjólin eru rándýr. Nú kostaði nýtt vélhjól með talstöð nær fjórðungi milljónar króna.
   Þá sagði Sigurður okkur, að árangur æfinganna hefði verið mjög góður. Meðal þátttakenda væru þrír menn, sem enga reynslu hefðu haft. og hefðu þeir staðið sig með prýði. Þjálfun lögreglumannanna væri alger undirstaða þess, að þeir gætu rækt starf sitt vel, og hefði lögreglan hingað til verið mjög heppin með þá menn, sem á  vélhjólunum hafa starfað.
   Ekki væri þó einhlítt að þjálfa lögreglumennina í þvi að vera duglegir í að starfa fyrir lögregluna. Það yrði einnig að gæta þess, að þeirra eigið öryggi væri sem mest í umferðinni. Einn þýðingarmesti hluti þeirra æfinga, sem nú standa yfir væri einmitt það, að  lögreglumönnum væri kennt að aka þannig í hinni miklu umferð, að þeir væru ekki sjálfir í stöðugri lífshættu. Þeir yrðu að læra að fara rétt fram úr öðrum ökutækjum, vara sig á þeim sem á undan þeim æskju o. s. frv. Þegar við yfirgáfum Sigurð Ágústsson og hans menn, voru þeir að hvíla sig eftir  stöðugan akstur og æfingar í meira en klukkustund, þar sem sífellt var ekið hring eftir hring, hraðinn minnkaður og aukinn á víxl og keppzt við að framfylgja sem bezt fyrirmælum Sigurðar varðstjóra.

Morgunblaðið

6.04.1965

timarit.is/

Hjálmurinn bjargaði piltinum

Hjálmurinn bjargaði piltinum tvímælalaust," sögðu sjónarvott ar, sem með skelfingu höfðu horft á pilt á skelli nöðru stingast fram af hjóli síhu beint á höfuðið á götuna, svo að í glumdi.

Pilturinn hafði komið akandi á bifhjóli sínu eftir Suðurlandsbraut Í gærdag um kl. 3, en á móts við hús nr. 4. rann hjólið í bleytu á malbikinu með ofangreindum afleiðingum. Allir, sem til sáu, voru ekki í minnsta vafa um, að pilturinn hlyti að vera stórslasaður. Slíkt högg þyldi enginn á höfuðið.
En ekki aldeilis! Að vísu hruflaðist pilturinn við fallið og hlaut einhverjar skrámur, en í höfðinu kenndi hann sér einskis meins, enda hafði hjálmurinn tekið höggið af.

Pilturinn var fluttur á slysavarðstofuna, en meiðsli hans reyndust ekki alvarleg. Nákvæmlega á sama stað varð árekstur fyrir átta árum, eða 20. júní 1962, og rákust þá saman bifreið og Vespuhjól, en bifhjólamaðurinn var með öryggishjálm, sem varð honum til lífs, því að hjálmurinn tók höggið af honum. Orkaði það ekki tvímælis um, hve mikil björg manninum var af hjálminum, þvi að stór dæld kom á hjálminn af högginu.- GP. —

http://timarit.is/view_page_init.jsp?issId=237362&pageId=3232843&lang=is&q=bifhj%F3lama%F0urinn

Vélhjólakynning í Keflavík

LAUGARDAGINN 7. apríl,1969  kl. 13, verður í Félagsbíói í Keflavík vélhjólakynning á vegum J.C. Suðurnes. Vélhjólaklúbburinn Ernir, sem var stofnaður í vetur, verður kynntur, sýndar verða kvikmyndir um akstur vélhjóla, svo sem keppnisakstur og akstur í umferð eða á víðavangi. Fulltrúi frá Bifreiðaeftirliti ríkisins veitir upplýsingar um öryggisbúnað og þaer reglur sem gilda um vélhjól.

 

Allir munu fá í hendur bækling sem inniheldur almenna umferðarfræðslu. Auk þess sem kynnt verður þjónusta við vélhjólaeigendur, þá munu vélhjólaumboð sýna vöru sína. Þessi vélhjólakynning er eitt af mörgum verkefnum, sem J.C. Suðurnes hefur unnið í vetur undir kjörorðinu

 „Eflum öryggi æskunnar". 

Aðgangseyrir að kynningunni er enginn.

Morgunblaðið 6.4.1969

„Mesta skömmin að þurfa að stíga með" (1965)

 Spjall við unga vélhjólaeigendur

Á góðviðrisdögum má oft líta fríða fylkingu ungra manna á vélhjólum taka stefnuna út fyrir borgarmörkin. Oft eru þeir um 40 saman, en í fararbroddi fer lögregluþjónn á bifhjóli. Þetta er skemmtileg sjón, og kannski ekki sízt fyrir þá sök, að allir eru piltarnir klæddir eins: Í svörtum leðurjökkum, leðurstígvélum og með hvíta, vígalega hjálma á höfði. Margur hefur staldrar við, horft á eftir piltunum og spurt sjálfan sig: Hvaða fuglar skyldu þetta nú vera?

Það eru félagar í vélhjólaklúbbnum Eldingu, sem hér um ræðir. Þegar við heimsóttum piltana á dögunum uppi í Golfskála, komumst við fljótt að raun um það, að starfsemi þeirra er hin merkilegasta. í Golfskálanum eiga þeir samastað — og þar hafa þeir búið sér myndarlegt verkstæði. Ráðunautar klúbbsins hafa verið frá upphafi Jón Pálsson og Sigurður Ágústsson og hefur klúbbnum vel farnazt undir þeirra foryztu.  Jón er fulltrúi Æskulýðsráðs o;g kemur málefnum piltanna á framfæri við það. Hann er alltaf nærstaddur þegar piltarnir koma saman og er boðinn og búinn til að veita þeim aðstoð sína. Sigurður hefur efnt til fræðslufunda fyrir piltana um umferðarmál og hann hefur farið með þá í ferðalög upp um sveitir.  Þegar okkur bar að garði eitt kvöld í vikunni, hittum við nokkra piltanna og Jón Pálsson. Jón segir okkur frá tildrögum að stofnun klúbbsins
Klúbburinn var stofnaður 19. nóvember 1960 og tildrög að stofnun hans voru í rauninni umferðaslys í Reykjavík, sem skapaðist vegna vankunnáttu unglinga, sem tvímenntu á kraftmiklu vélhjóli og óku af miklum glannaskap. Ég gerði þennan atburð að umtalsefni í Tómstundaþættinum, sem ég hafði þá með höndum í útvarpinu og fékk þrjá vélhjólaeigendur til að koma í þáttinn og ræða við mig. Ég spurði þá meðal annars, hvernig þeir fengju réttindi til að aka vélhjólum, oig þá kom margt undarlegt í ljós: Það var enga fræðslu um meðferð hjólanna hægt að fá, og ekkert æfingasvæði var fyrir hendi, þar sem þeir gátu æft sig að aka hjólunum. — Piltarnir urðu allir mjög hrifnir af þeirri hugmynd að setja á stofn klúbb vélhjólaeigenda og töldu, að slíkur klúbbur gæti gert mjöig mikið gagn, bæði fyrir umferðina og þá sjálfa, ef þeir gætu skapað sér aðstöðu til að gera við hjólin. Upp frá þessu fórum við Sigurður Ágústsson að, setja okkur í samband við vélhjólaeigend ur, sem við hittum á götu, og um síðir bauð Æskulýðsráð til stofnfundar vélhjólaklúbbs, sem hlaut nafnið Elding. Það var í nóvembermánuði 1960. Klúbburinn hefur starfað óslitið siðan, og er óhætt að sagja, að hann hafi komið mörgu góðu til leiðar. í þessu sambandi má geta þess, að milli umferðalögreglunnar og klúbbsins hefur alltaf verið mjög ánægjulegt samstarf. Piltarnir hafa oftsinnis lagt lögreglunni lið, til dæmis, þegar meiri háttar kappleikir hafa farið fram á Lauigardalsvellinum og þegar efnt hefur verið til keppni í góðakstri.
Í lögum Eldingar segir, að markmið klúbbsins sé sem hér segir:

• Að koma á' föstum skemnili og fræðslukvöldum.
• Efna til fræðslu um umferðarmál.
• Gefa félögum kost á að vinna að viðgerð hjóla sinna.
• Efna til hæfnisprófa. 
• Efna til ferðalaga.
• Fá hentugt æfingasvæði og koma á æfingum í akstri vélhjóla.

Hvað snertir fræðslukvöldin koma piltarnir saman hvert miðvikudagskvöld, og fer þá jafnan fram einhver fræðsla um umferð og umferðamál. Annað hvert miðvikudagskvöld eru sýndar kvikmyndir, og þá fyrst og fremst fræðslukvikmyndir um vélhjól og bíla. Yfirleitt er á fundunum rætt um það, sem efst er á baugi hverju sinni,  þannig er til dæmis á veturna rætt um það, hvað varast beri í hálkunni. Þá fá piltarnir oft heimsóknir sérfróðra manna, sem flytja erindi um umferðamál, og segir Jón okkur, að áhugi piltanna sé þá svo mikill, að heyra megi saumnál detta!
Piltarnir í Eldingu hafa komið sér upp myndarlegu verkstæði í Golfskálanum, þar sem þeir hafa góða aðstöðu til þess að gera við hjólin sín. Þannig geta þeir líka sparað drjúgan skilding. Verkstæðið er opið öll kvöld, en yfirumsjón með því hefur einn úr hópi piltanna, Egill Bjarnason. Hann er kallaður verkstæðisformaðurinn, og strákarnir seigja, að hann sé þúsundþjalasmiður og kunni ráð við öllu, sem lýtur að vélhjólum. Hæfnisæfingar hafa notið mikila vinsælda, en þær eru samkvæmt kerfi, sem sett hefur verið saman fyrir öll Norðurlönd. Einnig hafa piltarnir á takteinum sérstakt próf, þar sem eru um 30 spurningar, sem lúta að umferðinni, og er þannig tryggt, 'að engin meðlimur ryðgi í umferðareglunum. Jón bendir okkur réttilega á, að í vaxandi umferð sé mjög mikils um vert, að piltur, sem eignast vélhjól, fái góða fræðslu um umferðareglur og merki þar að lútandi. Hann segir okkur, að Æskulýðsráð hafi reynt að koma á samvinnu við Bifreiðaeftirlitið þess eðlis, að piltum, sem ætli að gangast undir próf á vélhjól, verði vísað á klúbb, sem geti látið þeim í té æfingasvæði til að æfa sig á akstri og allri meðferð hjólanna, og geti einnig séð fyrir fræðslu í sambandi við umferðina. Og hvað þetta atriði snertir, er að sjálfsögðu aðeins um Eldimgu að ræða.

Ekki alls fyrir löngu kom mikið vandamál til sögunnar hjá vélhjólaeigendum, og það hefur verið mikið áhyggjuefni piltanna í Eldingu. Skráning vélhjóla hefur verið stöðvuð. Þetta kom í ljós, er við spjölluðum við fjóra pilta, sem skipa stjórn Eldingar. Við höfðum spurt, hvort nýir félagar væru ekki sífellt að bætast í hópinn, þegar formaðurinn, Jón Snorrason saigði, að við því væri ekki að búast. þar sem nýtt hjól kæmi ekki inn í landið lengur.
Já, þeir gerðu okkur ililegan grikk i fyrra, með því að stöðva alla skráningn á vélhjólum, hélt Jón áfram. Þess i vegna hefur meðlimatalan s haldist óbreytt um langan tima, en virkir meðlimir eru um 40 talsins. 
Kristján Magússon, ritari, segir: Þeir sögðu, að hjólin vera orðin sterkari og kraftmeiri en gömlu skellinöðrurnar, sem fyrst voru fluttar inn til landsins — Og það er svo sem alveg rétt hjá þeim, bætir Helgi 1 Kveinbjörnsson, gjaldkeri við, en þess ber að gæta, að gömlu skellinöðrumar hrundu niður og fóru í rusl á skömmum tíma. Þær sjást líka tæpast lengur. Egill Bjarnason, verkstæðisformaðurinn, segir: — Það var gert að skiryrði, að sprengirúmið í mótornum yrði ekki meira en 50 kúbikmetrar, krafturinn ekki mejri en 1 hestafl og þyngd ekki yfir 50 kíló. ÖIl hjól, sem ekki fullnægja þessum skilyrðum, eru nú skráð sem mótorhjól. 
Og þarf þá bílpróf spyrjum við. Kristján:  Nei, sérstakt mótorhjólapróf.   Egill: En við þetta hækka hjólin í verði, — þau færast yfir á svart númer úr rauðu. Helgi: Þegar umboðin fá ekki lengur að flytja inn hjólínn, missa þau áhugann á að flytja inn varahluti. Egill: Þessi takmörkun á innflutning vélhjóla kemur okkur mjög spánskt fyrir sjónir, þar sem þannig háttar til hér á landi, að vélhjól verða að vera kraftmikil, ef þau eiga að koma að einhverju gagni. Það kom ósjaldan fyrir hér áður fyrr, þegar skellinöðrux fóru að sjást á götunum, að menn þurftu að hjóla með upp brekkurnar, — krafturinn var ekki meiri'... . Helgi: en það er mesta skömm, sem komið getur fyrir skellinöðruknapa að þurfa að stíga með! Jón: Ekki getuna við skilið, hvað veldur þessari stöðvun á innflutningi vélhjóla. Ekki hefur slysunum fjölgað þótt við séum á þessum stærri hjólum i umferðinni, svo að tæpast getur ástæðan verið sú, að hjólin séu okkur ofviða! Kristján: Þeir segja, að petta verði rætt á naesta fundi Norðurlandaráðs, en það er bálft ár, þangað til það kemur saman, Þá verður rætt um að samræma lög um skellinöðrur og bifhjól fyrir öll Norðurlönd. Við biðjum þá félaga að segja okkur hvernig þessum málum sé háttað á hinum Norðurlöndunum. Helgi: í Danmörku geta unglingar keypt skellinöðrur 16 ára að aldri. Þær eru innsiglaðar fyrir 30 km. hraða. Kristján: ... . og eru númerslausar, og liggur við stórsekt að taka innsiglið af. Helgi: Í Noregi mega 15 ára unglingar aka skellinöðrum, og 16 ára unglingar mega aka hjólum, sem eru 50 kúbik og upp í 125 kúbik. Fyrir kraftmeiri hjól þarf bílpróf. Jón: Eins ber að gæta. — Þegar talað er um 5 hestafla hjól, þá er ekki tekið fram, hvort um sé að ræða skatthestafl eða bremsuhestafl, en þarna er mikill munur á milli. í bremsuhestaflinu liggur niklu hærri tala. Allar þessar umræður fara fram á verkstæði piltanna. Við tökum nú upp léttara hjal og segjum: — Ja, þið eigið aldeilis myndarlegt verkstæði! Kristján: Já, það er mjkið af góðum verkfærum hérna Jón fyrir allar tegundir hjóla. Egill: Æskulýðsráð stóð að því að innrétta það fyrir okkur, en við höfum stækkað það og endurbætt, haldið því við og keypt verkfæri fyrir peningana, sem koma inn. Þegar við spyrjum, hvernig þeir afli fjár, segir Helgi: — Gjald fyrir afnot af verkstæðinu er 10 krónur. Svo seljum við merki og fána með merki félagsins, nú, og svo er ársgjaldið Jón: — sem er 30 krónur. Helgi: og þykir öllum lítið! — Þið ferðist mikið saman, segjum við. Verkstæðisformaðurinn svarar: — Já, við höfum ferðast mikið allt frá því klúbburinn var stofnaður. Á fyrstu árunum reyndar aðeins á sumrin, en nú má segja, að við séum á ferðinni saman allar helgar nema þegar veður er óhagstætt. Þá fórum við upp um sveitir með Sigurð Ágústsson oft í broddi fylkingar — oft um 40 strákar saman. Kristján: Og svo förum við stundum í smáferðir á kvöldin. Þegar við spyrjum, hvort klúbburinn standi öllum vélhjólaeigendum opinn, svara þeir einum rómi, að svo sé. — Bæði piltum og stúlkum, segir Egill.  — Eru þá stúlkur i klúbbnum um líka, spyrjum við. — Það voru fjórar stelpur fyrir ekki svo löngu, segir Kristján, og bætir við: — Ætli þær þykist ekki upp úr því vaxnar núna að vera á vélhjólum. Nú eru bílarnir komnir til sögunnar hjá þeim! Hvort þeir eigi æfingasvæði? — Ekki sem stendur, því miður, segir Jón. Við fengum að æfa okkur áður fyrr á gamalli braut á Reykjavíkurflugvelli, en það reyndist ekki beint heppilegur staður. Helgi: Við höfum augastað á tveimur stöðum sem æfingasvæði. Annar er við Lyklafell á Sandskeiði, en hinn við Selfjall fyrir ofan Lækjarbotna. Jón: Við vildum gjarna vera þar sem við ónáðum engan. Og þar vildum við líka koma upp skála. Kristján: Það er eitt af hagsmunamálunurn. Helgi: Þá mundum við æfa okkur í að keyra í kringum tunnur, keyra upp á „vegasalt" og halda jafnvægi, keyra eftir gömlum ljósastaurum Egill: ... . og keyra á afturhjólunum ... . Jón: ... . nei. nei, það fer svo ílla með hjólin!

Það var tekið að kvölda. Jón Pálsson var að leika borðtennis við strákana inn í Golfskála. Við og við komu skellinöðruknapar með hvíta hjálma inn á verkstæðið. Og hér er opið á hverju kvöldi? segjum við. — Já, segir Egill og bætir við: Fyrir þá, sem eru með lausa skrúfu!

Morgunblaðið 

31.3.1965

https://timarit.is/

Megum ekki keyra í hóp á rúntinum(1961)

Það er Magnús Gíslason, sem er í öllum herklæðum á
skellinöðrunni.  Hann er einn af mörgum félögum í
Vélhjólaklúbbnum Elding. 

Sagt frá heimsókn í vélhjólaklubbinn ELDINGU sem heldur fundi vikulega
í Golfskálanum í Rvík

ÆSKUFÓLK! Tómstundaiðjan er hafin að nýju. Þannig var byrjun á auglýsingu, sem birtist fyrir skömmu í dagblöðunum.
Og við lásum áfram og rákumst á eftirfarandi:
Golfskálinn Vélhjólaklúbburinn Elding, miðvikudag.
Og næsta miðvikudag mætti fréttamaður Fálkans í Golfskálanum. Er komið var að húsinu gaf fyrst að líta rennilegan lögreglubíl og þegar komið var fyrir hornið sást hópur af skellinöðrum. Hér hlaut vélhjólaklúbburinn Elding að vera saman kominn.

Þrír félagar úr Vélhjólaklúbbnum
 Eldingu á fundi í Golfskálanum

Inni sátu 26 drengir á aldrinum 14—15 ára, flestir hverjir. Það var verið að ljúka við að sýna kvikmynd, er fréttamaðurinn knúði dyra og auðvitað varð svolítil truflun, er fréttamaðurinn bar upp erindi sitt. Þarna voru leiðbeinendur Jón Pálsson og Sigurður Ágústsson lögregluþjónn. Sigurður hefur kennt drengjunum umferðarreglurnar og farið með þeim í ferðir um bæinn og verið þeim innanhandar á ýmsan hátt. Þarna var einnig drengur að nafni Símon Kjærnested og er sá formaður klúbbsins.

Spilað BOB

Eftirfarandi samtal er við hann og aðra, sem lögðu orð í belg.
 — Hvað eruð þið margir í klúbbnum? — Um 40 strákar á aldrinum 13—17 ára.
— Hvað gerið þið? — Við komum hér saman á miðvikudagskvöldum. Hér eru kenndar umferðarreglurnar, svo kemur hingað maður, sem kennir okkur um vélarnar. í sumar ætlum við í ferðalög, aðallega upp í Rauðhóla, því þar erum vi ð búnir að fá land. Þar ætlum við að gera brautir og fara í kapp og einnig að leysa þrautir — setja upp kubba og svoleiðis.
— Hvað kostar ný skellinaðra? — Svona 16 þúsund. — Það er dýrt, maður. — Einum of mikið. Maður er allt sumarið að vinna fyrir þessu.

Jón Pálsson,Simon Kjærnsted formaður
klúbbsins og Sigurður Águstsson

 — Hvaða hjól eru bezt? — Viktoría.— Nei, blessaður vertu, það er NSU, sagði annar. Það var auðheyrt, að þetta var viðkvæmt mál.
— Eruð þið ekki óvinsælir? — Af hverju? — Nú, er ekki svo mikill hávaði í skellinöðrunum?
— Já, svoleiðis. Nei, nei, það er bara fyrst. Annars megum við ekki keyra í hóp — t. d. á rúntinum — þá verður allt vitlaust.
— Hvað komizt þið hraðast? — 70. — Nei, 80, sagði annar. Strákarnir fóru að hlæja. Og einn sagði: Þið komizt kannski á 70 niður brekku! Síðan sættumst við á að yfirleitt færu skellinöðrurnar ekki hraðar en 40—50 km á klst.

Klúbbmeðlimir Saman komnir

— Er nokkur kvenmaður á svona hjólum? — Nei, það held ég ekki. — Jú, ég þekki eina, sagði annar ákafur, hún er í Keflavík. — Já, sagði sá þriðji, það er hjúkrunarkona á Vífilsstöðum, sem er á svona hjóli. Sá fjórði sagði eitthvað, sem kom Jóni Pálssyni til að leggja við hlustirnar og hann sagði: Strákar, þið verðið að gæta heiðurs klúbbsins!
Og þá var hinu formlega samtali lokið og það sem á vantar skýrum við bezt með myndum.

Fálkinn 15.02.1961
https://timarit.is