Á að banna mótorhjólin?
Eru mótorhjólin „drápsvélar” eða
farartæki og fínt frístundagaman fyrir
unglinga, sem hafa á þeim áhuga? Fólki,
sem afskipti hefur af umferðarmálum í Noregi kemur ekki saman um þetta atriði. Eitt er þó sagt deginum ljósara, og
þar er að slysatíðnin á motorhjólunum er
langtum hærri en á nokkru öðru farartæki. Hvernig er hægt að draga úr þessum
skelfilegu slysum? Á að banna algjörlega
notkun mótorhjóla eða er lausnina að finna að kenna ökumönnunum betur
meðferð mótorhjóla og gera til þeirra
meiri kröfur en gert er nú, spyrja Norðmenn.
— Persónulega sæi ég ekkert eftir því þótt mótorhjólin hyrfu algjörlega af
vegunum, segir skrifstofustjóri Trygg
Trafik, Per Helljesen i viðtali við norska
blaðið Nationen nú fyrir skömmu. — Á sama hátt og við lögleiddum notkun bílbelta, ættum við að geta bannað notkun
mótorhjóla.
Hverju svarar svo mótorhjólafólk, þegar þessar spurningar eru lagðar fyrir það?
Ef þessar kröfur yrðu samþykktar, þá þýddi það geysilega skerðingu á persónufrelsi segir Karl-Jörgen Aandraa
klúbbformaður við mótorhjólamiðstöðina
i Osló. — Ummæli Helljesens skrifstofustjóra sýna lika hversu lítið hann og hans
líkar vita um aðstæður unglinga sem eiga
og hafa áhuga á mótorhjólum. Í þeirra
augum skiptir ekkert eins miklu máli og
mótorhjólin og áhugi þeirra á þeim. Þess
vegna leggja þessir unglingar allan sinn
frítíma og stórar peningaupphæðir í mótorhjólin. Þeir kaupa hjólin vegna þess
að þeir hafa gaman af vélum og njóta
þeirrar tilfinningar sem skapast við að fara hratt og vera frjáls en slík tilfinning
fylgir því óneitanlega að aka um á mótorhjóli. Þessi áhugi hverfur ekki með þvi að banna mótorhjólin. Nei, það er skoðun
okkar að fræðsla sé það sem máli skiptir,
þegar reyna á að draga úr dauðaslysum og öðrum slysum / sem verða vegna
aksturs á mótorhjólum. Það er algjörlega
óhugsandi aö banna hjólin og óraunsætt
líka.
Í samgöngumálaráðuneytinu norska er
nú verið að fjalla um nýjar reglur varðandi ökuskirteini og kennslu á mótorhjólum. Ekki hefur norska samgöngumálaráðuneytið viljað tjá sig neitt um þessi
mál né þær tillögur, sem fram hafa komið og verður þaöð ekki gert fyrr en lengra er
komið viðræðunum um þau. En bæði
Helljesen og Aandraa hafa myndað sér
skoðanir á tillögunum.
Þeir eru sammála um að þörf er á lagabreytingu á þessu sviði en eru um leið
fullir efasemda um gagn ýmissa þeirra
tillagna sem fram hafa komið. Báðir eru
sammála um að tillögurnar gangi ekki
nægilega langt hvað snertir reglur um
ökuskirteini vélhjólamanna. — Það ætti
að vera skylda að 16 ára unglingar sem
leyfi hafa til þess að aka um á skellinöðrum, þyrftu að læra eitthvað ákveðið
áður en þeir fá skirteinin segir Per
Helljesen.
Karl-Jörgen Aandraa styður þessa
skoðun en heldur þvi jafnframt fram að rangt sé að setja mörkin fyrir að unglingar fá að aka um á mótorhjólum við 18 ára
aldur. Þá eiga unglingar samkvæmt hinum nýju tillögum aö fá að aka um á hjólum allt að 250 ccm.
— Þetta þýðir að þá nennir enginn að
aka lengur á minni hjólunum, 100 cc sem nú eru algengust segir Aandraa. —
Þá koma sjálfkrafa fram á sjónarsviðið fleiri stór og þung hjól. Þá verða lika öll
léttari hjól sem nú eru til, seld fyrir litið.
Það þýðir ennfremur að þá fara unglingar
að aka um á þeim óskráðum alls staðar,
þar sem litið ber á þeim.
Fræðsla er lausnin
Aandraa hefur þess vegna enga trú á að lagabreytingarnar í núverandi mynd
muni vera hin rétta lausn. Það er líka almenn skoðun fagfólks að tillögurnar nái
ekki fram að ganga eins og þær nú líta út.
Aandraa heldur þvi einnig fram, að nú
sem stendur sé mest þörf á fræðslu fyrir
þá sem ætla sér að aka um á mótorhjólum, en hann segir lika að nauðsynlegt sé,
að ökumenn almennt kynni sér mótorhjólin og geri sér betur grein fyrir þvi hvað þar sé á ferðinni, þar sem menn á mótorhjólum eigi ekki siður rétt í umferðinni en
þeir, sem aka um á bilum. ökumenn taka
ekki mikið tillit til þeirra, sem aka mótorhjólunum og vel getur verið aö þeim
brygði í brún ef þeir vissu að í mörgum
tilfellum bera ökumenn en ekki þeir sem á
hjólunum eru, ábyrgð á slysunum. Þfb
Heimilistíminn 25 tbl 1978
