VEGUR DRAUMA OG VONA

63JA ÁRA GAMALL FYRRUM LÖGREGLUMAÐUR LÉT DRAUM RÆTAST OG ÓK Á MÓTORHJÓLI ÞVERT YFIR BANDARÍKIN UM ÞJÓÐVEG 66. VEGUR VONA, SEGIR FERÐALANGURINN

Sævar Ingi Jónsson er dálítill ævintýramaður. Hann er fyrrverandi lögreglumaður til langs tíma, fjölskyldumaður og hefur starfað hjá Vegagerðinni seinni ár. Sævar hefur skipst á að búa á Akureyri og í Reykjavík en kom sér fyrir nokkrum árum endanlega fyrir í hinu bjarta norðri og er sáttur. Eða hvað? Kannski var hann pínulítið ósáttur við eitt. Hann hafði nefnilega gengið með draum í maganum um langan tíma, að aka frægasta þjóðveg heims, Route 66, frá austri til vesturs í Bandaríkjunum og var orðinn úrkula vonar um að draumurinn ætti eftir að rætast. En þá heyrði hann af nokkrum lögreglumönnum sem voru að spá í svipaða hluti. Sævar setti sig í samband við þá og til að gera langa sögu stutta sneri hann nýverið alsæll heim til Akureyrar eftir að hafa ekið 4.444 kílómetra á amerískri grundu – á Harley Davidson mótorhjóli. 

Stórkostlegt, þetta var stórkostlegt, ég er stoltur að hafa látið til skarar skríða. Loksins! Jafnframt afar þakklátur eiginkonu og fjölskyldu fyrir stuðninginn við að gera þetta mögulegt“ segir Sævar og fær sér sæti á skrifstofu blaðamanns.
Hann tekur upp tölvu og sýnir blaðamanni hundruð mynda úr ferðinni. En hvert var upphaf þess að 63ja ára gamall maður ók mótorhjóli yfir þjóðveg 66?

Steinbeck áhrifavaldur

„Draumurinn kviknaði fyrir mörgum, mörgum árum eftir að ég hafði lesið Þrúgur reiðinnar eftir John Steinbeck. Mér fannst, eftir lestur þeirrar bókar, í hjarta mínu að þjóðvegur 66 væri táknrænn, að hann væri tákn fyrir drauma, vonina og ósk um betra líf. Þetta var vegurinn þar sem heilu fjölskyldurnar tóku allt sitt hafurtask, hrúguðu því inn í bílinn og létu vaða, allt fram til ársins 1950. Þá var vegurinn formlega tekinn af skrá,“ segir Sævar. 
En hvernig fór ferðalagið með hann? Er svona ferð ekki að einhverju leyti bæði andleg og líkamleg þrekraun? Hann brosir við og viðurkennir með semingi að glíman við veginn hafi stundum tekið á. Hann ferðaðist í 12 manna hópi sem í voru 11 karlar og ein kona og voru Íslendingarnir stundum „afar þreyttir að kvöldi dags“ eins og hann orðar það. Ýmsar óvæntar uppákomur töfðu líka ferð en gerðu með sama hætti ævintýrið eftirminnilegra. Sem dæmi þurfti hópurinn að bíða eftir leiguhjólunum. Sum hjólanna voru líka „hálfgerðar druslur“ og ekki í samræmi við samninginn. Einn daginn rigndi svo mikið að ferðalangarnir komust hvorki lönd sé strönd og vitaskuld komu upp bilanir eins og gengur. „Eiginlega fór allt skipulag úr böndunum og við máttum hafa okkur öll við að að komast þessa vegalengd á 11 sólarhringum eins og við þurftum að gera. Sumir dagarnir urðu þess vegna lengri akstursdagar en nokkur sá fyrir, mest fórum við á sjöunda hundrað kílómetra á einni dagleið.“ 

Ónotað krossgátublað

Sævar var langelstur íslensku ferðalanganna og segir hann að mikil orka hafi farið í að halda fullri athygli á akstrinum jafnframt því að fylgjast með umhverfinu. Líkamlega taki svona ferð líka lúmskt á. „Ég keypti krossgátublað í Fríhöfninni til að dunda mér við fyrir svefninn. En eftir að ég kom heim sá ég að þeir voru ekki margir stafirnir sem ég hafði skrifað. Maður datt út um leið og höfuðið nam við koddann á kvöldin.“
„Ferðin um þjóðveg 66 reyndi mikið á samvinnu,“ segir Sævar, „og ýmsar félagslegar lausnir. Einu sinni var svo þröngt með gistingu að margir þurftu að sofa saman í herbergi. Þá er það eitt nokkur kúnst að verða ekki viðskila við hópinn þegar menn ferðast um á mótorhjóli á götum alheimsins.“ Hann segir Bandaríkjamenn hafa verið afskaplega hjálplega í umferðinni, þeir hafi gefið séns vinstri, hægri og komið þægilega á óvart. „Tillitssemin var alveg einstök og gætum við Íslendingar lært margt af Könum í því efni.“ 

Fjöldi draugabæja

Spurður um eftirminnilega upplifun segir vegagerðarmaðurinn að það hafi verið sérstakt að aka fram hjá fjölda draugabæja á leiðinni. Sumir þeirra minntu hann á Haganesvík þar sem byggð lagðist af eftir að vegurinn var færður til. Þar sem áður hafi staðið urmull af bensínstöðvum og alls konar þjónustu við ferðalanga ríki nú víða auðnin ein
Ýmsar skemmtilegar uppákomur urðu í ferðinni eins og gengur og voru ferðafélagarnir afar samstíga í því að njóta ferðalagsins og hafa gaman af. Til stóð að lögreglumennirnir í hópnum myndu hitta kollega sína í Chicago og endaði það með því að þeir buðu öllum hópnum í mat kvöldið fyrir brottför. „Við hittum líka í nokkrum tilfellum á ferð okkar lögreglumenn á vakt og áttum við þá skemmtileg og ánægjuleg samskipti.“ Spurður um samanburðinn á því að vera íslenskur eða amerískur lögreglumaður segir Sævar að fyrir tækja- og dellukarl eins og sig hafi ekki verið leiðinlegt að skoða amerísku lögreglubílana. „Hjá þeim eru allir bílarnir sérsmíðaðir fyrir notkun þeirra. Bíll sem er notaður í vegaeftirlit er til dæmis með mjög öfluga vél og hemla auk þess sem hann er sérstaklega innréttaður fyrir hlutverk sitt. Bíll sem notaður er í fangaflutninga er sérútbúinn með öðrum hætti. Hér á landi er þetta hins vegar þannig að það fer fram útboð, svo er samið, keyptur kannski einhver fjölskyldubíll, hann merktur og svo er skellt á hann sírenu og ljósum“, segir Sævar.

 Með haglabyssu á mótorhjólinu 

En hvað með vopnaburðinn? „Við hittum meðal annars lögreglumann með haglabyssu á mótorhjólinu. Það er nú kannski ekki alveg það sem maður vildi sjá hér,“ segir Sævar og hlær að tilhugsuninni, sem væntanlega er framandi í huga flestra friðsamra Íslendinga
 „Það eina sem ég sé eftir er að hafa ekki farið þessa ferð fyrr. Mín hvatning til þeirra sem eiga sér óuppfyllta drauma er einfaldlega að láta vaða, stökkva frekar en hrökkva. Það að takast á við krefjandi verkefni gefur lífinu ómetanlegt gildi,“ segir Sævar hress og þýtur út af skrifstofu blaðamanns til starfa fyrir Vegagerðina. Hann setur bifreiðina sína í gang og ekur af stað Þórunnarstrætið til norðurs – en af svipnum af dæma er hugurinn enn bundinn við þjóðveg 66. Veg draumanna. Veg vonarinnar.

Akureyri 13. OKTÓBER 2011

Skráðu þig á Póstlista Tíunnar

Létt mótorhjól í smalamennsku

  Í Bændablaðinu þann 18. ágúst sl. var auglýst mótorhjól sem „nýjung í smalamennsku“. Létt klifurhjól, tætir ekki upp gróður, umhverfisvænt. Með þessari auglýsingu opnaðist heit umræða um smalamennsku á vélknúnum tækjum og utanvegaakstur.

Flest mótorhjól eiga ekkert erindi í smalamennsku

Ég er á þeirri skoðun að motocrossmótorhjól eigi ekkert erindi í smalamennsku þar sem gróður er. Þau eru sérsmíðuð keppnistæki til aksturs á motocross-brautum, en öðru gegnir með svo kölluð enduro-hjól, sem eru aðeins mýkri, en samt í flestum tilfellum óhentug til smalamennsku. Það er því vissulega fagnaðarefni ef þessi klifurhjól geta verið notendavæn í smölun og alltaf ber að fagna
nýjungum. Af hverju mættu bændur ekki nýta sér nýjustu tækni eins og aðrir? Mér fannst ég knúinn til að kanna málið. Ég hafði samband við umboðið og bað Kristján eiganda þess að lána mér hjólið til prufuaksturs við smalamennsku. Hann varð við bón minni og lánaði mér hjólið, fór ég með það í
Húnavatnssýsluna á kerru og smalaði í tvo daga

Sætislaus Sherco
Mótorhjólið heitir Sherco, er með 272cc tvígengismótor og kemur með götuskráningu, þannig að það
má keyra í almennri umferð. Fyrri daginn fór ég á því keyrandi (standandi alla leiðina) 20 km fram
á Grímstunguheiði í Öldumóðuskála þar sem bændur voru að leggja upp í smalamennsku. Ég kynnti mig fyrir gangnaforingjanum og spurði hvort hann hefði einhver not fyrir mig. Hann svaraði: Það fer einn á sexhjóli niður slóðann hjá Refkelsvatni, fylgdu honum og hann segir þér hvað þú átt að gera. Ég fór vegslóðann á eftir sexhjólinu, rétt eins og hundur sem fylgir húsbónda sínum. Ég reyndi að gera eins og mér var sagt, en mér var ætlað að smala blautasta svæðið á leiðinni niður heiðina á milli tveggja vatna þar sem illfært er gangandi, ríðandi eða á sexhjóli.

Markaði ekki í jarðveginn
Sennilega kom það mér mest á óvart hvað hjólið hafði lítið fyrir þessu og rann þarna ofan á jarðveginum án þess að marka neitt í jörðina, nema hvað grasið lagðist á hliðina rétt á meðan ekið var yfir það, ekki eitt spól og engin drulla. Þegar ég var kominn yfir labbaði ég til baka til að færa sönnur á þetta með mynd. Í þeim göngutúr held ég að hafi markað meira eftir mig og mína hörðu skó en klifurhjólið á fínmunstruðum, mjúkum dekkjunum.

Erfitt að geta ekki setið
Eftir um 70 km akstur fyrri daginn hafði ég eytt rétt innan við fimm lítrum af bensíni. Seinni daginn
smalaði ég fjallshlíð hjá bónda sem ég þekki í Vatnsdalnum og hlíðin er brött, enda heitir fjallið Brattafjall. Hjólið skilaði mér upp og niður hlíðina með lítilli fyrirhöfn, á aðeins einum stað sá ég u.þ.b. meters kafla þar sem ég hafði beygt harkalega og rifið upp mosa, en stærstu mistökin hjá mér í þessum prufuakstri voru að ég æfði mig ekkert á hjólinu fyrir þessa smalamennsku og vitandi það
að geta ekki sest niður á hjólinu var ég ekki í neinu líkamlegu formi til að gera það sem ég gerði þessa helgi á Sherco-klifurhjólinu. Sherco-hjólið gat einfaldlega gert miklu meira heldur en ég gat.

Sporar minna en hross
Tvímælalaust mæli ég með þessu hjóli til smalamennsku og er það mitt mat að hjólið skemmi minna en maður með þrjá hesta. Sama hver fer um landið, það verða alltaf eftir spor og er þá ekki eðlilegt að nota þann fararmáta sem sporar minnst út?
Lokaorð mitt er að auglýsingin stenst;  þetta er umhverfisvænasta hjól sem ég hef keyrt. Mér tókst með mikilli lagni að tæta upp einn meter af mosa með því að gera það á ferð í beygju, hjólið er svo létt að það markar varla í jörð. Sherco-hjólið sem ég prófaði kostar 1.100.000 krónur en nánari
upplýsingar um hjólið má finna á vefsíðunni www.mxsport.is.

Kostir:

Létt (69 kg), kraftmikið, lágvært, götuskráning, mjúk dekk, gott í gang, eyðir litlu (í vinnu einum lítra á klukkutíma), hátt undir lægsta punkt, æðislegt leiktæki (finnst mér allavega).

Ókostir:
Tel að flestir byrjendur vildu hafa sæti (tiltölulega lítið mál að útbúa festingu fyrir reiðhjólahnakk á hjólið en þetta hjól sem ég prófaði er meira keppnistæki í klifuríþróttum, en til eru svipuð hjól með sætum), það þarf að æfa sig á hjólinu fyrir smalamennsku (ég er að drepast úr strengjum), mæli ekki
með hjólinu fyrir þyngri menn en 90 kg (persónulegt mat).

Bændablaðið 

 15. september 2011

https://timarit.is/