Hvað er svona spennandi við mótorhjól? (1996)

Einn með sjálfum sér (1996)

Yfir sumartímann er alltaf eitthvað um að vera hjá Bifhjólasamtökum lýðveldisins, Sniglunum. I dag er hjóladagurinn og um síðustu helgi héldu þeir landsmót. Sveini Guðjónssyni lék forvitni á að skyggnast á bak við tjöldin hjá samtökunum og komast að því hvað væri svona merkilegt við mótorhjól.


Þeir Jón Páll Vilhelmsson og Gunnar Jónsson, stjórnarmenn í Sniglunum, voru rétt að jafna sig eftir landsmótið í Tjarnarlundi í Dalasýslu um síðustu helgi, þegar við hittumst í bifhjólaversluninni Gullsporti. Þar er hægt að fá flest það sem tilheyrir bifhjólaakstri og þessum sérstaka lífsstíl sem Sniglarnir hafa tileinkað sér, allt frá támjóum leðurstígvélum, leðurarmböndum og beltissylgjum

upp í alklæðnað úr leðri og hjálma, og þar er einnig rekið verkstæði fyrir bifhjól. Klæðnðurinn er kapítuli út af fyrir sig: „Þetta er auðvitað fyrst og fremst hlífðarfatnaður fyrir veðri og vindum og einnig ef menn detta," segja þeir um klæðnaðinn, en bæta svo við: „Þetta er líka svo töff." Jón Páll: „Annars eru þeir farnir að framleiða fatnað úr gerviefnum sem eiga að vera betri og sterkari en leðrið. Efnið er léttara og þjálla að öllu leyti. En það er bara einn galli á þessum klæðnaði:
Hann er ekkert töff." Gunnar: „Leðrið hefur líka þann kost að það vex með manni. Þótt maður fítni dálítið þá víkkar leðrið bara í samræmi við það og buxur, sem eru kannski í upphafi númer 32 eru orðnar númer 34 eftir smá notkun. Leðurklæðnaðurinn er líka hluti af lífsstílnum."
Blaðamaður: En hvað er svona merkilegt við mótorhjól?
Jón Páll: „Við gætum haldið langa ræðu um allt og ekkert, án þess að komast að endanlegri niðurstöðu um hvað það er í rauninni sem dregur mann að því að þeysast um á hjóli..."
Gunnar: Þú getur kannski svarað því sjálfur. Hvað finnst þér spennandi við mótorhjól?"
Blm.: Ég veit það ekki, ég hef aldrei farið á mótorhjól. En ég gæti ímyndað mér að það hefði eitthvað
með hraðann að gera og að finna svona mikinn kraft á milli fótanna...? Gunnar: Kemur enn þetta framlengingarkjaftæði. Ertu að gefa í skyn að þetta sé út af einhverri minnimáttarkennd vegna karlmennsku okkar sem við löðumst að bifhjólum...?"
Blm: Nei, ég segi nú bara svona..."
Jón Páll: „Ég held að þetta sé fyrst og fremst sú tilfinning að komast í snertingu við sjálfan sig.
Þetta er gjörólíkt því að ferðast með bíl. Hjólið er að vísu farartæki eins og bíllinn, en í bílnum ertu lokaður af, þú horfir á umhverfið í gegnum lokaðar rúður og ert lokaður inni í boxi. Á hjólinu ertu í  rauninni úti í náttúrunni. Þú finnur lyktina af náttúrunni, af fjóshaugnum og loðnubræðslunni. Og þú þarft ekki annað en að rétta út fæturna til að snerta jörðina."
Gunnar: „Á hjólinu ertu einn með
sjálfum þér."

Hagsmunir og áhugamál

Þeir félagar eru spurðir nánar út í Bifhjólasamtök lýðveldisins, Sniglana:
Jón Páll: „Þetta eru fyrst og fremst hagsmunasamtök, ekki. ósvipað FÍB. Nú erum við til dæmis
að berjast fyrir því að fá lækkaðar tryggingar af hjólunum. Svo höfum við haft nána samvinnu við umferðarlögregluna og Umferðarráð með góðum árangri."
Gunnar: „Bifhjólaslysum hefur fækkað verulega á undanförnum árum og ég held að megi þakka það
að miklu leyti starfsemi samtakanna." Jón Páll: „Já, það er alveg ljóst að starfsemin nefur stuðlað að öryggi í umferðinni. Það hefur til dæmis komið fram í greinargerð að fækkun bifhjólaslysa er komin  fram úr þeim markmiðum sem Umferðarráð hafði sett sér fyrir árið 2000."

Sniglast á Landsmóti

Gunnar: „Sniglarnir eru auðvitað líka klúbbur manna með sameiginleg áhugamál, sem eru bifhjólin. Við höldum reglulega fundi og ræðum málin og svo erum við með ýmsar uppákomur. Við vorum til dæmis með „landsmót" um síðustu helgi og á laugardaginn verður „hjóladagurinn", þar sem við förum í skrúðakstur um Reykjavík og nágrenni í lögreglufylgd."
Blm.: Hvað gerið þið á svona landsmóti?
Gunnar: „Bara það sama og aðrir íslendingar þegar þeir fara í útilegu. Fáum okkur í glas og skemmtum okkur." Jón Páll: „Við förum líka í ýmsa leiki, akstursþrautir ýmiss konar og keppnir, sem tilheyra á svona samkomu. Þarna er til dæmis keppt í „snigli", en það fer þannig fram að tvö hjól fara hlið við hlið 16 metra vegalengd og keppnin felst í því að komast þetta á sem lengstum tíma.
Í þessu hefur verið keppt svo lengi sem elstu sniglar muna. Steini Tótu, frá Vestmannaeyjum, sigraði að þessu sinni og sló fjögurra ára gamalt met, sem Einar, hljómborðsleikari í Sniglabandinu, átti."
Gunnar: „Svo var elduð súpa ofan í mannskapinn. Við smíðuðum risastóran pott og þar var elduð ofan í 300 manns svokölluð súpa a la Heiddi, kennd við Heiðar Jóhannsson, ketilsmið á Akureyri."
Blm.: I samtökunum er fólk úr ýmsum stéttum, á öllum aldri og af báðum kynjum...? Jón Páll: „Já, það er alls konar fólk í þessu úr ólíkum áttum. Ég er til dæmis lærður ljosmyndari og Gunnar er bifhjólavirki, þannig að það má kannski segja að hann sé á heimavelh í þessum samtökum. Svo er alltaf að fjölga kvenfólkinu..." Gunnar: „Svo að þú sérð að fram lengingarkenningin, sem þú varst
aðreyna að koma að áðan, er út í hött. Ekki hafa þaer neitt til að framlengja..."

Viðhald og hraði

Við vendum okkar kvæði all snarlega í kross og förum fram á verkstæði þar sem Gunnar vinnur. Þar
fara þeir félagar að þrátta um hvaða bifhjóiategund sé best. Jón Páll: „Ég fer ekkert ofan af því að Honda eru bestu hjólin. Sjálfur á ég eitt svoleiðis." Gunnar: „Nei, það ér engin spurning að Harley Davidson eru skemmtilegustu hjólin. Bæði eru þau flott og svo er ekki til mótorhjól sem er betra og skemmtilegra að gera við. Þau bila að vísu sjaldan en þurfa viðhald, og hver vill ekki viðhald, ég bara spyr...?"  Jón Páll: „Sko, ég vil keyra hjól. Það þarf að komast í 200 kílómetra hraða á klukkustund til að ég hafi gaman af þessu. Heyrðu, reyndar hef ég aldrei farið upp fyrir 90, en
ég hef lesið um það í blöðum að Hondan komist auðveldlega upp í 200..."
Hann hlær og við fellum talið. Þeir félagar fara að ræða um nauðsyn þess að koma upp sérstakri
akstursbraut fyrir bifhjól, þar sem menn geti stundað hraðakstur í vernduðu umhverfi án þess að af því stafi hætta fyrir þá sjálfa og aðra, því hún verður aldrei af sniglinum tekin, ánægjan við að finna kraftinn og hraðann sem í hjólinu hans býr.

Morgunblaðið 13 júlí 1996
www.timarit.is