Létt mótorhjól í smalamennsku

  Í Bændablaðinu þann 18. ágúst sl. var auglýst mótorhjól sem „nýjung í smalamennsku“. Létt klifurhjól, tætir ekki upp gróður, umhverfisvænt. Með þessari auglýsingu opnaðist heit umræða um smalamennsku á vélknúnum tækjum og utanvegaakstur.

Flest mótorhjól eiga ekkert erindi í smalamennsku

Ég er á þeirri skoðun að motocrossmótorhjól eigi ekkert erindi í smalamennsku þar sem gróður er. Þau eru sérsmíðuð keppnistæki til aksturs á motocross-brautum, en öðru gegnir með svo kölluð enduro-hjól, sem eru aðeins mýkri, en samt í flestum tilfellum óhentug til smalamennsku. Það er því vissulega fagnaðarefni ef þessi klifurhjól geta verið notendavæn í smölun og alltaf ber að fagna
nýjungum. Af hverju mættu bændur ekki nýta sér nýjustu tækni eins og aðrir? Mér fannst ég knúinn til að kanna málið. Ég hafði samband við umboðið og bað Kristján eiganda þess að lána mér hjólið til prufuaksturs við smalamennsku. Hann varð við bón minni og lánaði mér hjólið, fór ég með það í
Húnavatnssýsluna á kerru og smalaði í tvo daga

Sætislaus Sherco
Mótorhjólið heitir Sherco, er með 272cc tvígengismótor og kemur með götuskráningu, þannig að það
má keyra í almennri umferð. Fyrri daginn fór ég á því keyrandi (standandi alla leiðina) 20 km fram
á Grímstunguheiði í Öldumóðuskála þar sem bændur voru að leggja upp í smalamennsku. Ég kynnti mig fyrir gangnaforingjanum og spurði hvort hann hefði einhver not fyrir mig. Hann svaraði: Það fer einn á sexhjóli niður slóðann hjá Refkelsvatni, fylgdu honum og hann segir þér hvað þú átt að gera. Ég fór vegslóðann á eftir sexhjólinu, rétt eins og hundur sem fylgir húsbónda sínum. Ég reyndi að gera eins og mér var sagt, en mér var ætlað að smala blautasta svæðið á leiðinni niður heiðina á milli tveggja vatna þar sem illfært er gangandi, ríðandi eða á sexhjóli.

Markaði ekki í jarðveginn
Sennilega kom það mér mest á óvart hvað hjólið hafði lítið fyrir þessu og rann þarna ofan á jarðveginum án þess að marka neitt í jörðina, nema hvað grasið lagðist á hliðina rétt á meðan ekið var yfir það, ekki eitt spól og engin drulla. Þegar ég var kominn yfir labbaði ég til baka til að færa sönnur á þetta með mynd. Í þeim göngutúr held ég að hafi markað meira eftir mig og mína hörðu skó en klifurhjólið á fínmunstruðum, mjúkum dekkjunum.

Erfitt að geta ekki setið
Eftir um 70 km akstur fyrri daginn hafði ég eytt rétt innan við fimm lítrum af bensíni. Seinni daginn
smalaði ég fjallshlíð hjá bónda sem ég þekki í Vatnsdalnum og hlíðin er brött, enda heitir fjallið Brattafjall. Hjólið skilaði mér upp og niður hlíðina með lítilli fyrirhöfn, á aðeins einum stað sá ég u.þ.b. meters kafla þar sem ég hafði beygt harkalega og rifið upp mosa, en stærstu mistökin hjá mér í þessum prufuakstri voru að ég æfði mig ekkert á hjólinu fyrir þessa smalamennsku og vitandi það
að geta ekki sest niður á hjólinu var ég ekki í neinu líkamlegu formi til að gera það sem ég gerði þessa helgi á Sherco-klifurhjólinu. Sherco-hjólið gat einfaldlega gert miklu meira heldur en ég gat.

Sporar minna en hross
Tvímælalaust mæli ég með þessu hjóli til smalamennsku og er það mitt mat að hjólið skemmi minna en maður með þrjá hesta. Sama hver fer um landið, það verða alltaf eftir spor og er þá ekki eðlilegt að nota þann fararmáta sem sporar minnst út?
Lokaorð mitt er að auglýsingin stenst;  þetta er umhverfisvænasta hjól sem ég hef keyrt. Mér tókst með mikilli lagni að tæta upp einn meter af mosa með því að gera það á ferð í beygju, hjólið er svo létt að það markar varla í jörð. Sherco-hjólið sem ég prófaði kostar 1.100.000 krónur en nánari
upplýsingar um hjólið má finna á vefsíðunni www.mxsport.is.

Kostir:

Létt (69 kg), kraftmikið, lágvært, götuskráning, mjúk dekk, gott í gang, eyðir litlu (í vinnu einum lítra á klukkutíma), hátt undir lægsta punkt, æðislegt leiktæki (finnst mér allavega).

Ókostir:
Tel að flestir byrjendur vildu hafa sæti (tiltölulega lítið mál að útbúa festingu fyrir reiðhjólahnakk á hjólið en þetta hjól sem ég prófaði er meira keppnistæki í klifuríþróttum, en til eru svipuð hjól með sætum), það þarf að æfa sig á hjólinu fyrir smalamennsku (ég er að drepast úr strengjum), mæli ekki
með hjólinu fyrir þyngri menn en 90 kg (persónulegt mat).

Bændablaðið 

 15. september 2011

https://timarit.is/

Ferðalag um Afríku á mótorhjólum

 Á rúmlega þriggja mánaða ferðalagi ferðuðust þau Kristbjörg Sigurðardóttir og Magnus Johansson vítt og breitt um Afríku á mótorhjólum. Á ferðalagi sínu kynntust þau nýrri menningu og sáu ótal marga fallega staði.
Hjónin Kristbjörg Sigurðardóttir og Magnus ferðuðust alls 22.000 km á mótorhjólum í mikilli ævintýraferð um Afríku í fyrra. Alls tók ferðin þrjá og hálfan mánuð en þau lögðu upp frá Namibíu þar sem Magnus Johansson hafði verið við störf. 

Skipulag og sveigjanleiki 

   „Í Namibíu er gott skipulag á hlutunum og öll nútíma þægindi að finna. Þaðan keyrðum við um SuðurAfríku og gáfum okkur góðan tíma þar til að venjast umhverfinu, hitanum og hjólunum og gera allt klárt. Við vissum að ferðin yrði snúnari þegar við færum norður austurströndina en aukahlutir í hjólin fást til að mynda bara í Suður-Afríku. Á austurströndinni var þó ekki jafn erfitt að finna gististaði, góðan mat, vatn og bensín eins og við héldum enda eyddi ég næstum hálfu ári í að undirbúa og skipuleggja ferðina á ótal vefsíðum. Þannig höfðum við hugmynd um einhverja gististaði í hverju landi sem er mjög mikilvægt.
Yfirleitt eru gististaðirnir afgirt tjaldstæði með allri helstu aðstöðu. Þeir eru reknir af fólki frá Suður Afríku, Þýskalandi og Bretlandi. Suður-Afríkubúar eru vanir slíkum gististöðum að heiman og þar sem þeir ferðast mikið um Kenýa hefur slík ferðaþjónusta byggst upp þar og víðar. En þrátt fyrir nauðsynlegan undirbúning fær fólk líka góð ráð frá öðrum ferðalöngum og því er nauðsynlegt að vera svolítið sveigjanlegur. Einhver segir þér kannski að þennan tilekna veg sé ómögulegt að keyra af einhverjum ástæðum og þá tekur þú annan betri,“ segir Kristbjörg og Magnus bætir við að helmingur undirbúningsins fari fram fyrirfram en á móti því verði fólk að taka réttar ákvarðanir á ferðalaginu

Tveggja daga heljarreið 

   Kristbjörg og Magnus ákváðu að áætla sér rúman tíma til ferðalagsins svo þau hefðu sveigjanleika. Það reyndist góð ákvörðun en þau þurftu t.d. að bíða í heila viku í Nairobi eftir vegabréfsáritun til að komast inn í Eþíópíu. Áritunina hafði þeim verið sagt að auðvelt væri að fá en þegar þau bar að garði hafði nýr ráðunautur ákvörðunina í hendi sér og var þeim tjáð að engir ferðamenn færu þangað. Kristbjörg segir hann einfaldlega hafa verið í svoleiðis skapi þann daginn að honum fannst ekki að þau ættu að fá leyfið. Magnus segir að fólk verði að skilja að allt fyrir neðan Kenýa sé „létt“ Afríka, eins og hann orðar það. Á leiðinni frá Kenýa til Eþíópíu tekur hins vegar allt annað við en leiðin þangað er þekkt undir nafninu „Hellroad“. Sú leið liggur um eyðimörkina fyrir norðan Nairobi þar sem fólk keyrir stanslaust í tvo daga í miklum hita en aðeins einn áfangastaður er á leiðinni. Þegar komið er að landamærunum er þar aðeins lítil landamærastöð en enginn fær að fara lengra nema hann sé með nákvæmlega rétta pappíra. Pappírarnir skipta miklu en þau Kristbjörg og Magnus þurftu bæði að hafa vegabréfsáritanir fyrir sig fyrir hvert land sem þau heimsóttu og sérstakt leyfi fyrir hjólin.

Æfði sig úti í skógi 

  Þau Magnus og Kristbjörg eru sammála um að það sé skemmtilegur og öðruvísi ferðamáti að ferðast á þennan hátt. Enda sjái fólk allt sem fyrir augu þess ber mjög nálægt. Þau ferðuðust um á sérstaklega útbúnum enduro-hjólum. Slík hjól eru mjög vinsæl í Suður-Afríku og sérætluð í slíkar ferðir.
  Hægt er að bæta ýmsum aukahlutum við hjólin og keyptu þau hjónin sérstök dekk sem reyndist vel því um leið og þau komu inn í Mosambique urðu vegirnir mjög slæmir. Eðlilegt þykir að á slíkri ferð springi allt að tíu sinnum hjá fólki en það gerðist aðeins einu sinni hjá þeim Magnusi og Kristbjörgu. Þá gerðu þau samning við bifvélavirkja í Suður-Afríku um að senda sér aukahluti ef eitthvað vantaði. Það kostaði sitt en borgaði sig þar sem slíka þjónustu er ekki að fá á austurströndinni. Magnus hefur nokkra reynslu af mótorhjólum en Kristbjörg tók próf árið 2007 og hefur síðan þá keyrt götuhjól. Hún fékk lánað enduro-hjól Magnusar áður en þau lögðu af stað og æfði sig úti í skógi í Svíþjóð. Hún segist þó hafa verið dálítið óörugg til að byrja með en það vildi til að flestir vegir í Afríku eru malbikaðir þó þeir séu ekki endilega góðir. Kristbjörg segist þó frekar vilja keyra um í Afríku heldur en í Asíu. Í Afríku sé mikið um fólk og dýr á vegunum en ekki jafn mikil bílaumferð og í Asíu. Þau leggja áherslu á að mikilvægt sé að pakka eins litlu niður og hægt er því að nauðsynlegt er að taka með sér aukahluti, tjald og prímus.

Spennandi fótboltaleikur 

    Magnus hafði látið sig dreyma um slíka ferð í nokkurn tíma og tók Kristbjörg vel í hugmyndina þó að áður hefði henni ekki dottið í hug að fara slíka ferð á hjólum. Magnus og Kristbjörg heimsóttu alls tíu lönd en segja Súdan hafa komið sér einna mest á óvart. Þar séu mjög fallegar strendur niðri við Rauðahafið og náttúran stórbrotin. Þar er einnig hægt að skoða píramída líkt og í nágrannalandinu Egyptalandi en Súdan hafi það fram yfir að þar sé mun minna um ferðamenn. Einna besta matinn í ferðinni segja þau hafa verið hefðbundinn eþíópískan mat. Þar er venjan að bera fram ýmiskonar kjöt og grænmeti á stórri pönnuköku sem fólk notar síðan til að rúlla matnum inn í. „Þeir taka lífinu rólega í Afríku og er nokkuð sama um næsta dag svo lengi sem þeir eiga eitthvað að borða. Það er góð reynsla fyrir okkur Vesturlandabúana, sem erum alltaf í stressi, að kynnast slíku og gætum við lært mikið af þeim. Margir eru vissulega fátækir í þessum löndum en njóta samt lífsins eftir bestu getu,“ segir Magnus.

María Ólafsdóttir maria@mbl.is
28.7.2011